Ćwiczenia psychoterapeutyczne – jak skutecznie pracować z klientem?

Kluczową rolę w psychoterapii odgrywa rozmowa, ale proces ten usprawnić mogą praktyczne narzędzia do pracy z emocjami, zasobami czy potrzebami. Poniżej znajdziesz przykłady efektywnych ćwiczeń psychoterapeutycznych, które możesz wykorzystać w swoim gabinecie.

Ćwiczenia psychoterapeutyczne do pracy z zasobami

Twoje Zasoby

Pacjent lub pacjentka siedzi wygodnie i skupia się przez chwilę na oddechu. Następnie zastanawia się nad swoimi zasobami. Mogą to być cechy, umiejętności, ludzie czy zainteresowania, które pomagają tej osobie w trudnych sytuacjach i wzmacniają jej poczucie własnej wartości.

Pomocne w tym ćwiczeniu będą pytania:

• Jak radziłeś/radziłaś sobie z trudnościami, które Cię spotkały w życiu?
• Co doprowadziło Cię miejsca, w którym jesteś teraz?
• Co pomogło Ci poradzić sobie z problemami w dzieciństwie?

Pacjent/pacjentka spisuje zasoby, które udało się rozpoznać podczas ćwiczenia. Potem warto zastanowić się, które zasoby są najważniejsze i do czego mogą się przydać w przyszłości.

Walizka z zasobami

Celem tego ćwiczenia psychoterapeutycznego jest odkrycie zasobów wyniesionych z domu rodzinnego. W tym celu warto zadać kilka pytań, np.:

• Jakie cechy cenisz u członków Twojej rodziny?
• Czy w Twojej rodzinie są osoby szczególnie uzdolnione?
• Jakie wartości są w Twojej rodzinie najważniejsze?
• Czego Twoja rodzina nauczyła Cię o radzeniu sobie z trudnościami?

Na koniec warto zapytać, co dla pacjenta/pacjentki było w tym ćwiczeniu wartościowe i jakie zasoby ujawniło to zadanie.

Odkrywanie potrzeb – efektywne ćwiczenia psychoterapeutyczne

Zaspokojenie potrzeb

W tym ćwiczeniu rozmawiasz z osobą uczestniczącą w terapii na temat jej zaspokojonych i niezaspokojonych potrzeb. Możesz w tym celu wykorzystać listę lub mapę potrzeb. Pacjent/pacjentka dzieli je na zaspokojone i niezaspokojone. Jest to wstęp do pracy nad strategiami, które pozwolą na zaspokojenie wybranej potrzeby w najbliższym czasie.

Marzenia a potrzeby

Do tego ćwiczenia psychoterapeutycznego przyda się mapa lub lista potrzeb. Pacjent/ pacjentka myśli o swoim marzeniu – może je powiedzieć na głos lub zachować dla siebie. Następnie zapisuje potrzeby, które zostaną zaspokojone dzięki realizacji tego marzenia. Wymienia też te, które nadal nie będą zaspokojone, a następnie porównuje obie listy. Może ułatwić to podjęcie decyzji o dążeniu do realizacji marzenia.

Powyższe opisy to zaledwie streszczenia 4 spośród 95 ćwiczeń psychoterapeutycznych, które znajdziesz w mojej książce „Niezbędnik psychologa / psychoterapeuty”. Zachęcam Cię do sięgnięcia po nią, a zyskasz cały wachlarz skutecznych narzedzi, gotowych do zastosowania w pracy z pacjentami. Znajdują się tam także karty pracy, które ułatwią wykonywanie ćwiczeń (w tym m.in. mapę potrzeb czy „magazyn zasobów”).